Suriye’deki küresel güç mücadelesinde dört yıldır Esad rejimine diplomatik ve silah desteği veren Rusya’nın savaşa askeri olarak dahil olması, Suriye konusunda zıt politikalar izleyen Türkiye-Rusya ilişkilerini nasıl etkileyecek? Ayrıca Rusya neden 4 buçuk yıl bekledikten sonra savaşa katıldı? Konuyu değerlendiren Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Sıtkı Bilgin, Rusya’nın Suriye’ye askerleriyle girmesinin iki nedeni olduğunu söyledi. Prof. Bilgin, Batı’nın Rusya’ya karşı ekonomik yaptırımları ve Suriye’deki muhaliflerin Şam’a ilerleyişini neden olarak gösterdi.
SURİYE’Yİ KAYBETMEK İSTEMİYOR
Suriye’nin Rusya için önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Bilgin, “Suriye, Sovyetler döneminden beri Rusya’nın Ortadoğu’daki temel kalelerinden birisiydi. Ortadoğu’da üç temel kalesi vardı. Bunlar; Mısır, Irak ve Suriye. Mısır 1978’de Batı’ya kaydı. Irak da 2. Körfez Savaşı ve 2003’te ABD işgaliyle Batı’ya kaymıştı. Geriye sadece Suriye kalmıştı. Rusya, Suriye’yi bırakmamakta kararlı” dedi.
RUSYA SURİYE KARTINI AÇTI
Rusya’nın Suriye’ye girmesini zamanlama olarak değerlendiren Prof. Dr. Bilgin, “Daha önce Rusya, Suriye Esad rejimini diplomatik ve silah yardımıyla destekliyordu. Şimdi asker göndererek desteklemeye başladı. Bunun Rusya açısından iki sebebi var. İlk olarak, İkinci soğuk savaş dönemi başlamıştır. Bunun sinyallerini 2008 Gürcistan krizi ve geçtiğimiz yıl başlayan Ukrayna krizi vermiştir. ABD ve Batı, Rusya’ya karşı ekonomik yaptırımlar başlatmıştır. Rusya da Batı’nın yaptırımlarına karşı elindeki kozları kullanmaya başlamıştır. Rusya, hem kendisine uygulanan yaptırımları kırmak hem de küresel güç mücadelesinde küresel rolünü zaafa uğratmamak için Suriye’de direkt müdahil olmuştur. Diğer bir sebep de Esad muhalifi Özgür Suriye Ordusu’nun Şam ve Lazkiye’ye ilerlemesidir. Rusya hem Suriye’de Esad rejiminin düşmemesi hem de küresel güç nedenlerinden dolayı Suriye’ye asker göndermiştir” diye konuştu.
TÜRKİYE-RUSYA İLİŞKİLERİNE ZARAR VERMEZ
İlişkilerin sürekli dengede gittiği Türkiye-Rusya ilişkileri, Suriye meselesinde birbirinin zıttı. Bu açıdan Türkiye-Rusya ilişkilerinin geleceğini yorumlayan Prof. Dr. Bilgin, “Suriye meselesinde Türkiye ve Rusya’nın izlediği politikalar birbirinin zıttı. Türkiye Esad’sız bir Suriye istiyor Rusya ise Esad’ın gitmesini istemiyor. Ancak Türkiye, bunu Rusya ile genel siyasetini bozacak noktaya getirmedi. Dolayısıyla Türkiye bu konuda denge politikası güdüyor. Asıl Türkiye’yi ortada bırakan ABD ve Batı’nın çifte standartlı politikalarıdır. Suriye’de ayaklanmalar yeni başladığında Esad üç ayda devrilecek diyerek Türkiye’yi öne sürdüler, sonra da yalnız bıraktılar. Türkiye bunları gördüğü için orta yollu bir politika ile Rusya ile arasındaki zıtlığı kapatma sinyali veriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ‘Esad’la görüşülebilir’ demesi bu yönde bir mesaj olarak okunabilir” ifadelerini kullandı. (Milli Gazete / Timuçin Mercanoğlu)
