Hayıt bitkisi küçük siyah, karabibere benzeyen meyvelere sahip. Bunlara hayıt tohumu da deniyor. Hap, öz, tentür gibi birçok şeklinde besin takviyesi olarak kullanılan hayıt tohumunun faydaları saymakla bitmiyor. Kadınların karşılaştığı hormonsal sorunları gidermeye birebir faydası olan hayıt otunun erkeklerde cinsel arzuları köreltmek için de kullanıldığı biliniyor.
Hayıt olarak bilinen bu bitki birçok nesiller boyunca tıbbi faydaları için kullanılmıştır. Latince adı vitex agnus-castus olarak bilinen hayıt özellikle Akdeniz bölgesinde yetişen doğal bir bitkidir.
Kurutulmuş meyvelerinden çay da yapılan hayıt bitkisini, çay pazarlarında kurutulmuş veya taze olarak bulmak mümkündür. İşte hayıt otunun faydaları.
Kadınlarda uygunsuz prolaktin üretimi göğüs hassasiyetine ve bunun gibi diğer PMS belirtilerine neden olabilmektedir. Hayıt bitkisinin ise hipofiz bezindeki prolaktin üretimini bastırdığı; bu nedenle PMS belirtilerinde azaltma yaşattığına inanılmaktadır. Yapılan çeşitli araştırmalar, hayıt tohumunun göğüslerde hassasiyet, baş ağrısı ve irritabl duygu durumlar gibi PMS belirtilerini azaltmaya yardımcı olduğu sonucuna varılmıştır.
Rahim miyomlar kanserli olmayan tümörlerdir ve rahim duvarları içinde oluşmaktadır. Değişik boyutlar ve şekillerde olan bu miyomların yaşattığı rahatsızlık semptomları farklı hallerde kendini göstermektedir. Miyom oluşumunu önlemek ve azaltmak için en önemli yol dengeli bir hormon sistemini sağlamaktır. Hayıt tohumunda ise hormon dengesi için progesterona yardımcı olabilmektedir.
Hormon dengesizlikleri ve ruhsal dalgalanmalar yaşıyorsanız bunlar akne oluşumuna neden olabilmektedir. Eğer, özellikle çene bölgesinde aylık akne saldırılarına uğruyorsanız, hayıt bu tür sivilce ve akneler için doğal bir ilaç olabilmektedir. Hayıt hormon dengesizliğini gidererek kadınlardaki akne oluşumunu engelleyebilmektedir. Yapılan ön çalışmalarda, hayıt bitkisinin hormon etkilerini düzenleyerek premenstrüel sivilce oluşuma engel olduğu ortaya çıkmıştır.
Hayıt bitkisi düşüklere neden olan progesteron hormonun yüksek olması gibi hormonsal düzensizlikleri gidererek doğurganlığa yardımcı olabilmektedir. Ayrıca, rahmin iç tabaka bölgesindeki endometrial hiperplazi üretiminin artması nedeniyle oluşan hücrelerin aşırı büyümesi durumunu engellemekte, bunların rahim kanseri ile sonuçlanmasını önlemektedir.
Hayıt tohumu vücudun hormon dengesine yardımcı olmak için doğal ve bitkisel bir ilaç olarak kullanılmıştır. Erkeklerde prostat kanserinin başlamasını engellemek için testosteron hormonu düzeylerini düşürebilmektedir. Bu nedenle yıllar boyunca doğal bir antiandrojen (erkeklik hormonun bazı etkilerinin devre dışı bırakılması) olarak hayıt tohumundan faydalanılmıştır.
Progesteron düzeyinin düşük olması menopoz belirtilerini önemli ölçüde etki ettiğine inanılmaktadır. Hayıt bitkisinin ise luteinizan hormonlarının salgılanmasını arttırdığı, böylece progesteron seviyelerini yükselttiği söylenmektedir. Avrupalı bazı doktorların sıcak basması gibi menopozun genel belirtilerini tedavi etmek için hayıt bitkisini önerdiği bilinmektedir.
Hayıt çayı vücuttaki prolaktin seviyelerini artırmaya yardımcı olduğu için süt artışı mümkün olabilmektedir. Prolaktin süt üretimini regüle eden bir dişi hormondur. Eğer emziren bir anne iseniz, bu iddiayı destekleyecek hiçbir teyit çalışma olmadığı için kullanmadan önce doktorunuza ya da jinekologunuza danışmanız gerekmektedir.
Endometriozis (çikolata kisti) problemi yaşayan kadınlar için hayıt bitkisini tüketmek bir seçim olabilmektedir. Bu bitkinin kullanım alanları zaten genel olarak vücut içindeki çeşitli kimyasal tepkimeleri düzenlemeye yardımcı olma üzerinedir. Bu tarz durumlar için hayıt bitkisinin kullanılacak dozu tedavinin başında kesinleştirilmeli ve uygun miktarlarda düzenli olarak alınmalıdır.
Kadınların doğal döngüsünde aylık bazda gerçekleşen menstruasyon dönemi çok önemli bir olgudur. Başka ciddi sorunlara neden olabileceği için ne pahasına olursa olsun dikkatli olmakta fayda vardır. Hayıt bitkisinin kullanımı regl problemlerini tedavi etmek için oldukça etkilidir. Düzensiz adet kanamaları problemi yaşayan kadınlar tedavi için hayıt bitkisinden faydalanabilmektedir.
Hayıt otu vücutta dolaşan serbest radikalleri yok eden birkaç antioksidan özellik içermektedir. Bu serbest radikaller hücresel düzeyde oksidatif stresten sorumlu olabildiği gibi erken yaşlanma ve kanser de dâhil olmak üzere vücutta bazı hastalıklara sebep olmaktadır. Bunun gibi durumları hayıt çayınızı keyifli bir şekilde tüketerek bastırabilirsiniz.
Hayıt otu, kadınlarda cinsel isteği dengede tutarken erkeklerde tam tersi etki oluşturur. Hayıt otunun faydaları arasında erkeklerde cinsel isteği arttırma söz konusu değildir. Hayıt otu erkeklerde cinsel isteğin azalmasına sebep olur.
