Türkiye’de son yıllarda küresel iklim değişikliğinin etkilerine bağlı olarak sıcaklık rekorları kırılıyor.
Konya, Karapınar havzasında bu yılki buğday hasadında yaşanan ciddi kayıplardan sonra uzmanlardan ‘tarımsal su kıtlığına’ yönelik önemli uyarılar geldi. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Doğanay Tolunay, Türkiye İklim Değişikliği Eylem Planı’nın henüz hazırlık aşamasında olduğunu belirtirken, İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da 2020 yılından bu yana devam eden kurak döneminin sürdüğüne dikkat çekti.
‘Tarımsal kuraklık krizleri bizi bekliyor’
Milliyet gazetesinden Mert İnan’ın haberine göre; Prof. Dr. Doğanay Tolunay, iki bölgeye çok düşük yağış düştüğünü belirtti ve, “Sadece yüzde 5’lik yağış kaybı bile tarımsal üretimi sekteye uğratıyor. Konya ve çevresinde buğday verimliliğinde yaşanan düşüş önümüzdeki yıllarda da sürecek. Yeterli yağış olmadığından buğdaylar tane tutamadı. Önümüzde çok ciddi su ve tarımsal kuraklık krizleri bizi bekliyor” dedi.
En büyük sorunlardan birinin de akarsu yataklarında yaşanan ciddi kirlilik olduğunu ifade eden Tolunay, “Ergene, Büyük Menderes, Sakarya, Kızılırmak gibi neredeyse tüm su kaynakları belli oranlarda kirlenmiş durumda. Çiftçiler son yıllarda yeraltı suyuna sarıldılar ancak yeraltı su kaynakları da günden güne tükeniyor. 20 metre derinden su çekerken, 200 metreden su çekilen yerler var. Türkiye, su ve kuraklık konusunda acil seferberlik ilan ederek önlemleri hayata geçirmeli. Yeraltı su kaynaklarının hoyrat kullanımının önüne geçilmezse ülke olarak en büyük krizi yaşarız” diye konuştu.
‘Su krizi kapıda’
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu ve TEMA Vakfı Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Murat Türkeş, “Su zengini olmadığımız halde, zengini bir ülkeymişiz gibi yaşıyoruz. İklim modellemelerinde Karadeniz ve kısmen Toroslar dışında kalan topraklarının yüzde 60’ında yıllık su açığı yaşanıyor. Türkiye’deki mevcut su politikaları devam ettiği sürece, önümüzdeki 10 yıllık süreçte ciddi su krizi yaşayacağımız aşikar” dedi.
10 yıl içinde su krizinin kapıda olduğuna dikkat çeken uzmanlar, “Türkiye topraklarının yüzde 60’ında yıllık su açığı yaşanıyor. Ülke olarak giderek daha da kurağa dönüyoruz” uyarısında bulundu.
‘Tedbir almalıyız’
İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Levent Şaylan ise “Her yıl sadece çölleşme ve kuraklık nedeniyle 12 milyon hektar arazi kaybediyoruz. Çölleşme ve kuraklık, günümüzde daha fazla dikkat gerektiren bir konu. Ülkemizdeki tahıl tarımının büyük kısmı yağışın miktar ve zamansal dağılımına göre yapılıyor. Sürekli yeraltından takviye su çekiyoruz. Ancak yağışlar azaldığında, yeraltı su kaynakları da beslenemez. İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu yaşanan kuraklık sorununa gerekli tedbirler alınmaz, kuru tarım dediğimiz yöntemler masaya yatırılmazsa su kıtlığı bir gün kapıyı çalabilir. Soruna uzun dönemli bakmak lazım. Problem çok boyutlu” dedi.
