Türkiye’de fahiş kira artışı sorunu giderek büyürken fahiş kira artışlarına yüzde 25’lik sınırlama sonrası uygulamadan memnun olmayan ve yasanın yükselmesini bekleyen mülk sahipleri de evlerini boş tutmaya başladı.
Bu boş tutulan evler sektörde ‘hayalet ev’ olarak tanımlanıyor ve kira artışlarını tetikliyor. İstanbul’da 400 bin hayalet ev olduğu belirtildi.
12 aylık enflasyon yüzde 63.7
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs verilerine göre, son 12 aylık enflasyon yüzde 63,7. Ancak kira sınırından dolayı sözleşme yenilemelerde zam oranı yüzde 25’i aşamıyor.
Yabancıların ilgisi büyük
Kira getirisinden hoşnut olmayan mülk sahiplerinin çözümü, eski kiracısını çıkartıp evini daha yüksek fiyattan kiralamada bulurken, araştırmalar kira artışının hız kesmediğini ortaya koydu. Nisan 2023 araştırmasına göre, kiralık fiyatları metrekare başına, geçen yıla oranla ülke genelinde yüzde 117 arttı.
Getirisi sürekli katlanan konut yatırımına yabancıların da ilgisi büyük. Bu yılın ilk 4 ayında yabancılara 13 bin 483 konut satıldı ve toplam satışlardan yüzde 3,7 pay aldı.
“Boş tutmada yabancıların rolü var”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı ve Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, mülk sahiplerinin evleri boş tutmasında, kiralama konusunda kendisinin ya da çevresindeki yakın insanların yaşadıkları olumsuz tecrübelerin etkili olduğuna işaret etti.
Akdoğan, “Kiralıktan sonra mülk sahibi, evi satmak istediğinde kiracının çıkmak istememesi, daireye iyi bakmayacağını düşünmesi ya da geçmiş deneyimlerden dolayı kiralamaya soğuk duruyorlar. Öte yandan kiraya yüzde 25 sınırı da bunu tetikledi. ‘Zam sınırı var, niye kiralayayım’ diyenler var. Boş tutup, belki ilerleyen aşamada piyasanın yükseleceğini öngördükleri için hareket edenler de var” dedi.
Sadece yerlilerin değil yabancılardan da evlerini boş tutanlar olduğunu, boş tutmada yabancıların da rolü bulunduğuna işaret eden Akdoğan, “İstanbul’da evi var, işi olunca hafta sonu gelip kalıyor veya yurt dışından biri aldıysa, Türkiye’ye geldiğinde kendisi kullanıyor. O nedenle boş tutuyorlar. Yılda 2-3 hafta kullanmak yetiyor” diye konuştu.
“Eskisi gibi hızlı bir fiyat artışı göremeyiz”
Dünya Gazetesi’nden Hamide Hangül’ün haberine göre satılık konut fiyatlarında çok hızlı bir artış beklemediklerine işaret eden Akdoğan, “Orada bir doygunluk var. Eskisi gibi hızlı bir fiyat artışı görmeyiz. Ancak kirada aynı hareketlilik devam eder. Çünkü halen arz sıkıntısı var. Örnek olarak bu yıl ev fiyatlarına yüzde 30 zam gelecekse kiraların yüzde 40-50 artacağını düşünüyorum. Satılıkta yüzde 20 zam olursa kiralıklar yüzde 30 artar” bilgisini verdi.
