Bu yıl 7’ncisi düzenlenen Edebiyat Mevsimi’nde “Nurettin Topçu Hareket Dergisi” başlıklı panelde konuşan TYB Onursal Başkanı D. Mehmet Doğan, Nurettin Topçu’nun fikir hayatını, onunla diyaloglarını ve Hareket dergisini anlattı. Moderatörlüğünü Mahmut Bıyıklı’nın yaptığı panelde konuşan Doğan, “Türkiye’de 1925’ten beri Sebilürreşad’dan sonra dini muhtevalı ilk dergi Hareket dergisidir” dedi.
Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) İstanbul Şubesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı tarafından bu yıl 7’ncisi gerçekleştirilen etkinlik “Hür Tefekkürün Kalesi: Dergiler” temasıyla gerçekleşiyor. Etkinlik, TYB İstanbul Şubesi’nin bulunduğu Sultanahmet’teki Kızlarağası Medresesi’nde düzenleniyor. 24 Ekim’e kadar sürecek etkinlikler kapsamında 100’e yakın yazar, konuşma yapacak. Ayrıca etkinliğin yapıldığı mekanın dışarısında da mini dergi fuarı etkinlik boyunca ziyarete açık olacak.
TASAVVUFİ YÖNÜ VARDI
Nurettin Topçu’nun tasavvufi yönünün olduğunu belirten Doğan, “Nurettin Topçu’nun tasavvufa temayülü vardı. Topçu kendisiyle ilgili konuları konuşmayı seven biri değildi. Topçu’nun yakınında bulunmuş, beraber tekkeye gitmiş arkadaşlarından duyduklarımız a göre Şeyh Abdıulaziz Efendi ile tanışması hayatını tanzim etmiştir. Hayatının 1940’lı yılları öyle geçiyor. 1952’de Abdulaziz Efendi vefat ediyor. Topçu, Abdulaziz Efendi hakkında bir yazı yazmıştı. Muhteşem bir yazıydı o. Abdulaziz Efendiden çok etkilendiği anlaşılıyor. Fikir etkilenmesinden çok tasavvufi hal etkilenmesidir.”
“NURETTİN TOPÇU ZİHİN DÜNYASINI MİLLİ TEMELLER ÜZERİNE KRUMUŞTU”
Nurettin Topçu ile daha lise öğrencisi iken tanıştığını söyleyen Doğan, “1960-70’li yıllarda Türkiye’de ideolojik çatışma ortamı var. Bu ortamda insanlar bir şeyler okumak, birilerine cevap vermek istiyor. Biz de lise çağındaydık. 1966’da Hareket dergisi yeniden çıkmaya başlıyor. Biz bu dönemde dergiyi takip etmeye başladık. Şiir yazma merakımız vardı, birkaç dergiye şiir gönderdik ve edebiyat dünyasına o zaman girmiş olduk. Topçu, tamamen zihin dünyasını milli temeller üzerine kurmuştur. Bizim dönemdeki üstatlar yanına gelenlere kendi fikirlerini dikta ederlerdi. Topçu’nun böyle bir temayülü hiç olmadı. Topçu’nun Hareket dergisinin 1940-50’li yıllarındaki nüshalarını sahaflardan toplayarak fikir sahibi oldum. Topçu’nun 1966 yılına kadar ‘Yarınki Türkiye’ dışında kitabı yayınlanmamıştı. Bu tarihten sonra dergide yazılan diğer yazılar da toplandı ve kitap olarak olarak basılmıştı.”
DOĞAN: HAREKET DERGİSİ TÜRKİYE’NİN İKİNCİ DİNİ İÇERİKLİ DERGİSİDİR
Harf inkılâbından sonra Latin alfabesine geçilmiş ve birçok dergi ve gazetenin buna ayak uyduramadığını belirten Doğan, Hareket dergisinin Türkiye için önemine vurgu yaptı. Doğan, “Türkiye’de 1925’ten beri Sebilürreşad’dan sonra dini muhtevalı ilk dergi Hareket dergisidir. Topçu’nun Hareket dergisindeki ilk yazısı Rönesans devridir. Türkiye’nin Batıcılığı benimsediği bir dönemde bunu eleştirmiştir. Topçu, kimsenin Batıcılık hakkında eleştiri yapamadığı bir ülkede dergi çıkartıyor ve Batıcılığı eleştiriyor. Topçu’ya göre Batı’da eğer sömürgecilik o kadar güç kazanmışsa pozitivistlerin desteğindendir. Yazılarında bu konuları sürekli eleştirdiğini görüyoruz.”
