Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya’nın Başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO Liderler Zirvesi’nin ardından değerlendirmelerde bulundu.
Erdoğan’ın açıklamaları:
İttifakın 74 yıllık tarihindeki kritik bir zirveyi daha başarıyla gerçekleştirdik. Rusya – Ukrayna savaşında 504. günü geride bırakıyoruz. Çatışmalar uzadıkça yıkım, kan ve gözyaşı artarak devam ediyor. Savaşın faturasını sadece taraflar değil, Avrupa’dan Afrika’ya, Asya’dan Balkanlar’a farklı coğrafyalardaki pek çok ülke ödüyor. Gıda sıkıntısı son 50-60 yılın zirvelerine çıkan enflasyon oranları, enerjide fahiş artışlar bunlardan sadece birkaçıdır. Türkiye olarak savaşın sona ermesi için yoğun çaba harcıyoruz.
TAHIL ANLAŞMASI UZATILACAK MI?
İstanbul süreci ile başlayan temas trafiği, Ukrayna tahılının sevkine izin veren Karadeniz girişimi, esir takasları ile devam etti. Tahıl anlaşmaları iki kez uzatıldı. Bugüne kadar 33 milyon tondan fazla tahıl ürünü, dünya pazarlarına ulaştırıldı. Söz konusu mekanizmanın süresi 17 Temmuz’da doluyor. Karadeniz girişiminin tekrar uzatılması için görüşmelerimiz devam ediyor. Sayın Zelenski’nin cuma günü ülkemize yaptığı ziyarette bu konuyu ele aldık. Sayın Zelenski, girişimin devamından yana. Sayın Putin’in de bazı önerileri oldu. Bunları dikkate alarak çözüm odaklı çalışıyoruz.
Savaşın kazananı, barışın da kaybedeni olmaz. Bölgemizde barış umudunu yeniden yeşertmek istiyoruz.
PKK-YPG DESTEĞİ İTTİFAKA ZARAR VERİYOR
Bazı müttefiklerin PKK’YPG’ye desteği ittifaka zarar veriyor. Terörle mücadele konusunda hala bunları konuşuyor olmak düşündürücüdür. Bölücü terör örgütüyle mücadele eden bir ülkeyiz. Ağzı süt kokan bebeklerden, öğretmenlerimize, işçilerimizden kadınlara nice masum insanımız bizden kopartıldı. Daha 3 gün önce 2 Mehmetçiğimiz şehit edildi. Müttefiklerimizden terörizmle mücadelede kararlı bir duruş bekliyoruz.
Bu konudaki mesajımızı açık şekilde mevkidaşlarıma ilettim. Terörizmle mücadele özel koordinatörü atanacağı, NATO tarihinde ilk defa duyuruldu. Aramızda konuşup mutabakat sağlanan ilave pek çok husus var. NATO – Ukrayna ilişkilerini siyasi anlamda bir üst düzeye taşımız olduk.
Türkiye, NATO’nun açık kapı politikasını daima destekledi. İttifak tarihine baktığınızda, anayasal isminden dolayı tam 17 yıl kapıda bekletilenleri görürsünüz. Aynı şekilde AB üyelik sürecimizde yarım asırdan fazladır karşılaştığımız çifte standartlar herkesin malumu. Biz haksızlığa maruz bırakılsak da başkalarına haksızlık yapmadık. Finlandiya, NATO ilkelerine riayet eden tavrımızı teyit etmiştir. Zirve toplantılarımızda ve ikili görüşmelerimizde İsveç’in NATO’ya katılım meselesi gündemimizde yer aldı. Zirvenin hemen öncesinde Genel Sekreter ve İsveç Başbakanı ile bir araya geldik. Ülkemizin beklentilerini, 3.’lü Muhtıra’da kayıtlı hususları, taahütlerin yerine getirilme durumunu değerlendirdik. Önümüzdeki dönemde İsveç’in üyeliği ile ilgili atılacak adımları değerlendirdik.
“İSVEÇ’LE TERÖRLE MÜCADELEDE İŞ BİRLİĞİNİ ARTIRACAĞIZ”
İsveç ile terörle mücadelede iş birliğini artıracağız. İsveç, ülkemizin AB üyelik sürecine, ekonomik açıdan kritik öneme haiz Gümrük Birliği Anlaşması ve Vize Serbestisi’ne aktif destek verecek. Savunma sanayii kısıtlamalarının kaldırılması noktasında üzerine düşeni yapmayı sürdürecek. Biz de İsveç’in katılımıyla ilgili sürecin bir sonraki safhasına geçeceğiz. Kur’an-ı Kerim’e yapılan alçakça saldırı sonrası hükümetin saldırıyı tasvip etmediklerine dair beyanlarını not ettik. İnsanların kutsallarına saldırmak fikir hürriyeti değil, barbarlıktır, ilkelliktir. Birnevi terör eylemidir. Elbette İsveç’in katılımını onaylayacak mercii TBMM’dir. İsveç’ten somut ilerlemeler göreceğimize inanıyorum. Sınırlarımız içinde veya dışında terör örgütlerine vurulan siyasi, askeri, diplomatik ve hukuki her darbe ülkemiz için kazanımdır.
Zirvenin bizim açımızdan en önemli çıktısı gerek terörizmle mücadele, gerek AB üyelik süreci gerekse yaptırımların kaldırılması noktasında kritik kararların alınmasına vesile olunmasıdır. Bu kazanımları daha da sağlamlaştıracağız. Milletimiz hak ve hukukunu her platformda güçlü şekilde savunmaya devam edeceğiz.
SORU – CEVAP
(Rus askerinin Karabağ’daki varlığı) Buradaki anlaşma, 2025’e kadar Rusya’nın belirlenen yerlerde kalmasıdır. 2025’te ise Rusya buraları terk edecektir. Ben de Rusya’nın bu anlaşmaya sadık kalacağına inanıyorum. Aliyev kardeşim de zaten bunu yakından takip ediyor.
(Rusya-Ukrayna arasında arabuluculuk) Tahıl koridoru konusunda İstanbul nasıl bir merkez olduysa bizler arabulucu olmaya hazırız. Gerek Rusya ile gerek Ukrayna ile görüşebilen liderlerden bir tanesi biziz ama böyle bir teklif henüz gelmiş değil.
(Esir takası) Komutanları aldılar, Ukrayna’ya götürdüler, bundan sonrası kendilerine ait.
(AB’ye üyelik süreci) Biz bunu bütün liderlerle görüştük. Gerek gümrüklerle ilgili güncelleme gerekse vize serbestisi… En son Von der Leyen ile de görüştük. Kendilerinden olumlu bir yaklaşımı bekliyoruz. Bu konuyla ilgili Büyükelçim Çağatay Bey takipçisi. Görüşmelerde tekrar bu ele alınacak.
