ÇOCUKLARDA DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE BESLENMEYE DİKKAT!
Medical Point Gaziantep Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzm. Dr. Emine Sibel Şan, Demir eksikliği anemisinin (DEA), demir eksikliği sonucu hemoglabin miktarının azalması olduğuna dikkat çekerek, çocuklarda sıklıkla hayatın ilk iki yılında, özellikle 6–24. aylar arasında görüldüğünü kaydetti. Demir eksikliği anemisinde çocuğun beslenme hikayesinde, günlük gıda alımı, demirden zengin gıdaların ve inek sütünün alımının sorgulanmasının önemli olduğunu belirten Uzm. Dr. Emine Sibel Şan, Gastrointestinal sistemden kanama, menstruel kan kaybı (adolesan kızlarda), ve idrarla olan kanamaların olup olmadığı öğrenilmesinin tanı koymada öncelikli olduğunu sözlerine ekledi. Uzm. Dr. Şan, Demir eksikliği anemisinde çocuk hekiminin Pika, çocukta (toprak, kil, tebeşir, kömür gibi nesneleri yeme) alışkanlığının mutlaka sorgulanması gerektiğini vurguladı.
Demir eksikliği anemisinde belirtiler ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Şan sözlerine şöyle devam etti: ‘’Anemiye bağlı deri ve mukozalarda solukluk, takipne, taşikardi, iştahsızlık, halsizlik, huzursuzluk, dikkat eksikliği, hiperaktivite sendromu, büyüme geriliği, uyku bozuklukları, nefes tutma nöbetleri, tırnak ve saçlarda kolay kırılma, kaşık tırnak, düz ve parlak dil ,motor-mental fonksiyonlarda etkilenme gibi belirtiler olabilmektedir. Çocuklarda görülen demir eksikliği anemisinin nedeni, özellikle süt çocukluğu ve adolesan dönemde DEA gelişmesine en sık yol açan neden, artan demir ihtiyacının beslenme ile karşılanmamasıdır; Tedavide öncelikle, demir eksikliğinin nedeni ortadan kaldırılır. Demir tedavisi ile Demirin ferro (+2) tuz formunu içeren ilaçlar (ferro sulfat) kullanılır. Bu şekilde, anemi 1-2 ayda düzelir. Anemi düzeldikten sonra 2-3 ay daha vücut demir depolarını doldurmak için tedaviye devam edilir. Oral demir ilaçlarının yan etkileri (bulantı, kusma, dispepsi, konstipasyon, ishal, gaz, dışkının siyah renkli olması, dişlerin siyaha boyanması) konusunda hasta/ailesi bilgilendirilir. Dişlerin siyaha boyanmasını en aza indirmek için, damla veya şurup formunun dilin arkasına doğru, dişlerle temas etmeyecek şekilde verilmesi; ilacın meyve suyu veya su ile seyreltilerek verilmesi; ilacın bir pipet ile verilmesi önerilir. Demir eksikliği anemisinden korunmak için; Doğumdan sonraki ilk 4–6 ay anne sütü yeterlidir. Altı aydan sonra, anne sütünün yanında, demirden zengin içerikli ek gıdalarla beslenmesi önerilir. Miadında doğan bebeklere 4 aydan sonra, 1 mg/kg/gün dozunda; prematüre ve 2500 g altında doğan bebeklere 2 aydan sonra 2 mg/kg/gün dozunda elementer demir içeren damlalar başlanarak, 1 yaşına kadar demir profilaksisine devam edilmesi önerilir. Günlük inek sütü tüketimi 2 su bardağı ile sınırlandırılmalıdır. Vitamin C miktarı yüksek olan besinler (portakal, mandalina, domates, kivi, patates, çilek, karnabahar, yeşil yapraklı sebzeler, brokoli) demir emilimini artıran besinlerdir. Kepekli gıdalar, tahıl, susam gibi fitat içeren besinler; çay, kakao gibi tanin içeren besinler, kalsiyum içeren ürünler (inek sütü besinleri) demir emilimini azaltan besinlerdir.’’dedi.
