Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, katıldığı NTV yayınında soruları yanıtladı. Türkiye ekonomisine ilişkin dikkat çeken açıklamalarda bulunan Nebati, enflasyon düşüşüyle ilgili de tarih verdi. Nebati, “İlk 7 ayda enflasyonun altında kur artışı var. Enflasyondaki artış hızı düştü. Aralık ayından itibaren baz etkisiyle başlayacak olan aşağı sert yönde gidecek enflasyonla ilgili düşüş trendi 2023’te devam edecek. Enflasyonla mücadele aynı kararlılıkla sürecek” dedi.
Tarım Kredi marketlerinin ardından zincir marketlerin de indirim konusunda adım atması gerektiğini belirten Nebati, “Türkiye’de bir öncü konuma dönüşmesini sağlamak istiyoruz. Diğer zincirlerin de bu kalemlere uygun adım atması beklentimiz. Tarım Kredi Kooperatif’in indirim yapmış olduğu kalemlerde ulusal zincirler adım atmalı. Bunun yansımalarını görüyoruz. Yurt dışındaki emtia fiyatları ılımlı gidişat var. Bütün bunlar olurken marketlerin bu konuda destek vermesi” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin büyüme rakamları hakkında da konuşan Nebati, “İlk çeyrekte 7,3’lük büyüme oldu, ikinci çeyrekte bunun da üzerinde büyüme bekliyoruz” dedi.
Bakan Nebati’nin açıklamalarından satır başları şu şekilde: “(Dar gelirliler için düzenleme hazırlığı) Dar gelirlilere 2002’de 1,6 milyar lira destek veriliyordu, bugün 145 milyar lirayı aştı. Bütçe içindeki payı 1,3’den 5,1’e çıktı. Doğalgaz ve elektrik fiyatlarının artması destek ihtiyacı hissettirdi. 4 milyon haneye destek veriyoruz. Dünyada en çok hane halkını doğalgaz konusunda destekleyen ülkelerin başında geliyoruz. Doğalgazda hanelere sağladığımız destek yüzde 82’yi aştı, önümüzdeki dönemde de bunlara yönelik adım atılacak. Konut fiyatlarında ve kirada normalleşme gelmeye başladı. Dar gelirlilere iki yeni destek (İcra, haciz ve konut desteği) için çalışmalar tamamlandı, yakında açıklanacak.
Bu adım ile faizlerde gerileme hedeflendi. 2021’in 20 Aralık’ında Türkiye EKONOMİ Modeli açıklandı. Atılan adımların ve en son cuma günü alınan tedbirlerin bir arada düşünülerek yola çıkılması lazım. Merkez Bankası ile ticari kredi faiz oranlarında makas açılmış durumda. Yüzde 23’e kadar faiz oranlarını kullanan finansal sektör karşılık ayırmasına gerek yok. Yüzde 23’ü aşarsa yüzde 20’lik bir zorunlu karşılık var. Yüzde 29’u aşarsan yüzde 90’lık yeni bir menkul kıymet koyacaksın. Bankalar pazartesi itibarıyla menkul kıymetlere olan ilgilerini artırdılar. İki ve 10 yıllık tahvil faizlerinde tarihi düşüş trendini yakalamış olduk. Menkul kıymetlere olan ihtiyaçla hazinenin borçlanma oranı düşmüş oluyor. Büyük ihtimalle kredi faizlerinin Merkez Bankası faiz oranlarına yakınsayacağı konusunda beklentimiz var.
Bireysel kredilerle ilgili kullanımda sıkıntı olacağına ihtimal vermiyoruz. Amacımız yatırımların artırılması yönünde kredi vermek, öbür tarafta da bireysel tüketicilerin her türlü desteğini sağlama için geri adım söz konusu olmayacak.
(Türkiye ödeme krizi yaşar mı?) 2021 yılında cari açık 13 milyar dolar. Türkiye sıkıntı yaşamadan bunu atlattı. Türkiye ödemeler dengesini karşılama konusunda sıkıntı yaşamadı, yaşanmayacak. 2022 haziranda 32,7 milyar dolar cari açığımız var. 6 aylık süreçte cari açık 45 milyar dolar seviyesine gelsin. İlk 6 ayda 32 milyar dolarını karşıladık. Bundan sonra karşılaşabileceğimiz 13 milyar dolar. Türkiye bunu çok rahat bir şekilde karşılar. Vadesi gelen dış borç geri ödemeleri de söz konusu. Bu ülkenin dış finansman ihtiyacını gösterir. Bunun da büyük kısmını 6 ayda tamamlamış olduk. Bu borcun bir kısmı kamunun, bir kısmı bankaların, bir kısmı reel finansman ihtiyacı. Türkiye’nin bunları karşılamaması mümkün mü? Bizim bankacılığımız bu konuda herhangi bir sıkıntı yaşamayacak. İhtiyaçların karşılanması konusunda sıkıntımız yok.
(Piyasalara yabancı girişi) Türkiye’ye çok ciddi bir giriş olduğunu gözlemliyoruz. Bunun yansıması BİST’te, endeks yükseliyor. Toplam işlem hacmi de BİST’te yükseliyor. Doğrudan yatırımlara geliyorlar, gayrimenkul sektörüne geliyorlar. DTH’larda ve rezervlerde artma sonucunu ortaya koydu. Bu artarak devam edecek. Dünya güvenli liman arıyor, Türkiye bunların ilk sıraları alacak kapasiteye sahip. “
